Waarin veertien Egyptische weeskinderen leren weven en de Wissa Wassef Carpet School tevens Art School wordt.

Index
Vice versa
Home

Op de valreep, voor wij de woestijn intrekken tot ver in het komende jaar, nog een laatste bericht uit Egypte en alweer in een afwijkende vorm. Omvatte de vorige Brief uit Caïro slechts een adreswijziging, deze heeft geen briefhoofd (nog geen tijd gehad er één te ontwerpen en we zijn toch voorlopig zonder vaste woon- of verblijfplaats). Bovendien beslaat hij slechts twee pagina's (als alles dan toch anders is, waarom dan ook dit niet). Maar laat mij eerst het volgende verhaal vertellen.

Meer dan veertig jaar geleden besloot de architect Ramses Wissa Wassef om veertien Egyptische weeskinderen een vak te leren waarmee ze niet alleen hun zelfrespect zouden terugkrijgen, maar ook de kost konden verdienen. Hij besloot ze weven te leren, niet het weven van lakens of tapijten maar van zelfbedachte voorstellingen op wandkleden. De achterliggende gedachte was dat ieder mens in feite een kunstenaar is. Vanuit diezelfde gedachte vroeg hij twaalf van de door hem uitgezochte wevers een maquette te maken van een huis waarin ze graag zouden willen wonen. Hij zou er dan voor zorgen dat dat huis gebouwd werd van mud-brick, het traditionele Egyptische bouwmateriaal, op een landje in de schaduw van de piramides.

Ook voor zichzelf bouwde hij een huis op dat landje, en daarmee was de Wissa Wassef Carpet School een feit. Toen de wevers ouder werden, en hun producten beter en duurder, zeiden hun vrienden tegen hen dat rijke mensen niet in huizen van gedroogde modder wonen, maar in huizen van beton en steen. Eén voor één verlieten de wevers hun huis van mud-brick om een "modern" huis te betrekken in het snel groeiende Haranayah, een dorpje aan de rand van de Westelijke Woestijn tussen Giza en Saqqara. Ook de school van Ramses Wissa Wassef groeide: voor zijn twee dochters bouwde hij een huis, naast dat van hemzelf, en voor de tapijten die hij te mooi vond om te verkopen, een museum.

Na de onverwachte dood van Ramses, in 1963, was het zelfs nodig om een muur te bouwen tussen het dorp en de huizen en velden van de school die immiddels, onder leiding van Sophie Wissa Wassef en haar dochters, was uitgegroeid tot een Art School. Na een korte periode van afwezigheid was één van de dochters namelijk teruggekeerd om de Carpet School te verrijken met een pottenbakkerij, terwijl de andere het experiment van haar vader voortzette om te weven met katoen in plaats van de gebruikelijke wol. In die tijd werden de huizen, die voor de wevers gebouwd waren, bewoond door een aantal onderwijzers van de nieuwe, nabij gelegen school. Maar al spoedig stonden de huizen opnieuw leeg en werden slechts gebruikt door de gasten van de familie.

Tot Sophie besloot om de huizen te verhuren aan buitenlandse kunstenaars en onderzoekers. Het liep daarbij weliswaar niet storm, maar in ieder geval was het kleine dorpje in haar achtertuin niet langer een spookstad. Intussen ging het werk in de weverij, in de pottenbakkerij en op de velden daartussen gewoon door zoals dat in Egypte al ongeveer vijfduizend jaar het geval is. Dit gevoel van eeuwigheid wordt nog eens versterkt door het voortdurend op de achtergrond aanwezig zijn van de piramides, waarvan een Arabisch gezegde meedeelt: "de mens vreest de tijd, maar de tijd vreest de piramides."

Waarin Hans en Willeke gaan verhuizen, er veel mensen komen logeren en de eerste horde van Hans' registratie als arts plotseling blijkt te zijn genomen.
 
 
 

Begin oktober gebeurde het onvermijdelijke: wij bezochten voor de eerste keer de Wissa Wassef Art School. Die dag gingen we namelijk paard rijden met een vriend, die ons vervolgens uitnodigde om een gemeenschappelijke kennis te gaan bezoeken die daar in de buurt in een bijzonder huis woonde en werkte. Dat bleek één van de huizen in het Wissa Wassef complex te zijn. Die dag maakten we ook kennis met Sophie Wissa Wassef, die ons de nog leegstaande huizen toonde. Na enig heen en weer bellen tussen onze oude huisbaas en de zaakwaarnemer van Sophie besloten wij de gok te wagen en op stel en sprong te verhuizen, een paar dagen voordat Willeke's vader en moeder zouden arriveren voor een vakantie in Egypte.

Hoewel we met slechts zeven dozen van Nederland naar Egypte waren gekomen moesten we, na zes maanden Caïro, al twee keer rijden met onze pick-up om alles over te brengen naar onze "toren" met twee slaapkamers, twee badkamers en twee kamers om in te wonen en te werken. De dag die we daarvoor hadden uitgekozen bleek de 70^e verjaardag van onze nieuwe huisbazin, die tevens met vaste hand leiding geeft aan de Wissa Wassef Art School (Haranayah, Saqqara Road; Giza, Cairo; Arabic Republic of Egypt).

Van de landelijke rust hebben we echter nog niet kunnen genieten: nadat Willeke's ouders waren vertrokken kwam mijn broer Pip met zijn vriendin, voordat die weg waren arriveerden twee vriendinnen van Willeke en vanavond landen de eerste leden van het Berenike-team. In de tussentijd heb ik twee lezingen gehouden over mijn diabetes-project en een artikel geschreven voor het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. Daar tussendoor probeert Willeke haar proefschrift af te maken en een lezing voor te bereiden voor de laatste avond die wij in de bewoonde wereld doorbrengen. Ik probeer geld te vinden voor mijn project.

De eerste horde op weg naar mijn registratie als arts bleek trouwens opeens genomen: toen ik op een dag toevallig in de buurt was, en even langs ging om te vragen hoe het ermee stond, bleek dat alles de dag daarvoor was verstuurd naar de Nederlandse Ambassade, de officiële aanvrager van de hele procedure. En over een paar dagen trekken wij dus voor drie maanden de woestijn in: naar Berenike (ter hoogte van Aswan, maar aan de Rode Zee), een rit van meer dan 1000 km. Aan het voorbereiden van deze expeditie zijn wij nog niet echt toegekomen dus dat zal de komende dagen alle tijd opslokken (en waarschijnlijk ook wat van de tijd die wij eigenlijk slapende zouden moeten doorbrengen).